ازدواج زودهنگام مسئله اي رايج در برخي از جوامع به خصوص ايران مي باشد، البته اين مسئله چالش برانگيز مخالفان و موافقاني دارد كه به بررسي و نقد آن مي پردازند. به ازدواج هاي زير 18 سال ازدواج زود هنگام مي گويند كه به علل مختلفي در ايران رواج يافته است.
از جمله مسائل فرهنگي، اقتصادي، مذهبي و فردي از عوامل سوق دهنده افراد به سمت ازدواج در سن پايين مي باشند. متاسفانه در برخي از مناطق و به اعتقاد برخي از افراد ازدواج زودهنگام به خصوص در مورد دختران نوعي فضيلت به شما مي آيد. اما اين پديده باعث به وجود آمدن مشكلاتي براي فرد، جامعه و خانواده مي شود.
در اين شرايط بايد افراد سطح آگاهي خود را در مورد ازدواج زودهنگام افزايش دهند تا با پيامدهاي منفي آن آشنا شوند و تا حد امكان از اين اتفاق پيشگيري كنند. كمك گرفتن از مشاوره ازدواج در اين زمينه موثر مي باشد و مي تواند آگاهي لازم را در اختيار شخص بگذارد.
ازدواج زود هنگام| پيامدهاي ازدواج زودهنگام
سن ازدواج به طور قانوني در ايران، 13 سالگي مي باشد البته سنين پايين تحت شرايط خاص با بررسي قاضي، اجازه ازدواج صادر خواهد شد، اما سن رسمي ازدواج در سطح جهان 18 سال در نظر گرفته مي شود در واقع منظور از ازدواج زودهنگام، سن پايين تر از 18 سال مي باشد.
در جوامع مدرن مبناي ازدواج هر فرد تمايل و انتخاب خودش مي باشد يعني هر فردي خودش مي تواند انتخاب كند و ازدواج يك انتخاب شخصي است كه فرد بالاي 18 سال در مورد آن تصميم مي گيرد.
به طور معمول در اين جوامع ازدواج زير 18 سال غيرقانوني مي باشد و خود افراد تمايلي براي آن ندارند هم چنين ازدواج امري تحميلي در نظر گرفته نمي شود و خانواده ها در مورد آن تصميم نمي گيرند. در كشورها غربي خانواده ها در ازدواج نقش موثري ندارند و نقش خانواده در ازدواج چندان پررنگ نمي باشد.
در مقايسه با كشورهاي غربي، ازدواج در ايران براي والدين بسيار مهم است و يك سرنوشت قطعي براي فرزندان در نظر گرفته مي شود و والدين از سال ها قبل براي آن برنامه ريزي مي كنند. حتي در انتخاب فرد مناسب براي ازدواج با فرزندشان تصميم گيري مي كنند و اين عامل در برخي از مواقع باعث مي شود تا فرد معيارهايي براي انتخاب همسر در نظر نگرفته و با تصميم خانواده تن به ازدواج دهد.
شيوع ازدواج زود هنگام
ازدواج زود هنگام يعني زير سن 18 سال، كه در ايران شيوع بالايي دارد. بر اساس آمارها شيوع كودك همسري براي دختران زير سن قانوني حدود 65 درصد و براي پسران 35 درصد مي باشد. متاسفانه حدود 20 درصد از اين افراد تحصيلات زير ديپلم دارند و عدم تحصيلات كافي به معني ناآگاهي آن ها در مورد ازدواج و بروز مشكلاتي در اين زمينه مي شود، زيرا اطلاعات آن ها در اين زمينه بسيار كم مي باشد.
علل ازدواج زود هنگام چيست؟| عوامل موثر بر ازدواج زودهنگام
ازدواج زودهنگام در بسياري از مناطق كشور به خصوص در روستاها و شهرهاي كوچك امري طبيعي مي باشد و اصولا مورد تشويق و تائيد قرار مي گيرد. براي ازدواج در سنين پايين علل متعددي وجود دارد كه در ادامه مقاله آن ها را بيان كرده و به بررسي آن مي پردازيم:
1. علل فرهنگي
در برخي از فرهنگ ها، ازدواج زودهنگام يك فضيلت و ارزش به حساب مي آيد، اين مسئله بيشتر در مورد زنان صادق است تا مردان. فرهنگ غالب جامعه بيشتر جوانان را تشويق مي كند تا در سنين پايين ازدواج كنند و آمادگي روحي آن ها را براي ازدواج در نظر نمي گيرند.
در صورتي كه به اين امر توجه نكنند از نظر اجتماعي فشار زيادي به زنان وارد مي شود. هم چنين در برخي از خرده فرهنگ ها دختران هر چه زودتر ازدواج كنند، بهتر است و تحصيل و اشتغال زنان ارزش پنداشته نمي شود. والدين فكر مي كنند كه اگر دختر در سن بالا و دير ازدواج كند حرف شنوي او از والدين كاهش مي يابد و والدين نمي توانند او را كنترل كنند. البته در مورد پسران هم اين نگراني وجود دارد اما آزادي پسران در خانواده بيشتر مي باشد.
2. علل فردي | عوامل موثر بر ازدواج زودهنگام
برخي از نوجوانان در ارتباط با جنس مخالف و به خاطر وابستگي عاطفي شديدي كه به طرف مقابل شان دارند تصميم به ازدواج مي گيرند.
در واقع انگيزه آن براي ازدواج وصال به معشوق مي باشد و هيچ آگاهي يا پيش زمينه اي در مورد مهارت هاي لازم براي ازدواج موفق ندارند و بدون آگاهي تصميم مي گيرند تا زندگي مشترك شان را آغاز كنند. در اين شرايط ممكن است خانواده ها با تصميم او مخالفت كنند اما او در امر ازدواج پافشاري مي كند و عليرغم مخالفت هاي خانوادگي، تصميم به ازدواج مي گيرد.
3.علل مذهبي
يكي از نگراني هاي اصلي جوامع مذهبي، به گناه افتادن جوانان و وارد شدن به روابط نامشروع و افكار گناه آلود مي باشد. بسياري از افراد به خاطر صيانت نفس جوانان، يعني زماني كه ميل جنسي آن ها فعال مي شود، ازدواج زودهنگام را توصيه مي كنند.
ازدواج زودهنگام به طور معمول در دوران نوجواني و بلوغ است و بسياري از والدين به خاطر همين تفكر و ترس از به گناه افتادن فرزندشان او را به سمت ازدواج سوق مي دهند. اين مسئله باعث مي شود كه حتي دوران نامزدي كوتاه تر از زمان معمول براي آشنايي زوجين باشد.
در صورتي كه مي توانند اين دوران را كمي طولاني كنند تا به شناخت برسند زيرا اين مدت زمان مناسبي براي شناخت پيش از ازدواج مي باشد.
4.علل اقتصادي
فشار اقتصادي در خانواده هاي پر جمعيت باعث مي شود تا والدين تصميم بگيرند دخترشان را هر چه سريع تر به منزل شوهر بفرستند تا بار هزينه زندگي شان كاهش پيدا كند. همين امر عامل ازدواج با مرد سن بالا نيز مي شود. بسياري از خانواده هايي كه وضعيت معيشتي مناسبي ندارند ترجيح مي دهند دخترشان را به مردهاي سن بالا بدهند زيرا در برخي موارد تمكن مالي افراد مسن بهتر است.
تغييرات فرهنگي در مورد ازدواج زود هنگام
خوشبختانه در سال هاي اخير تغييراتي در نگرش افراد در مورد ازدواج ايجاد شده است و بيشتر به تحصيلات توجه مي شود، اين روزها دختران و همينطور پسران ساليان زيادي را به تحصيلات مي پردازند و به تدريج وارد بازار كار مي شوند. هم چنين به خاطر مسائل اقتصادي و اجتماعي، سن ازدواج بالا رفته و فشار اجتماعي روي دختران و پسران براي تن دادن به ازدواج اجباري در سنين پايين بسيار كاهش يافته است.
از طرف ديگر جامعه به سوي مدرن بودن پيش رفته است و در كشور حق انتخاب فردي يك اولويت در نظر گرفته مي شود و ازدواج را به زماني موكول مي كنند كه دختران و پسران آمادگي لازم براي ازدواج را داشته باشند. البته اين مسئله در مورد همه شهرها و همه جمعيت صدق نمي كند و در برخي از مناطق ازدواج زودهنگام يك نوع تفاخر و ارزش به حساب مي آيد.
پيامدهاي ازدواج زودهنگام| آسيبهاي ازدواج زودهنگام
ازدواج زودهنگام در ابتدا ممكن است باعث كاهش اضطراب خانواده ها شود، هزينه ها را كاهش دهد يا نگراني شان بابت اين كه فرزندشان به گناه آلوده شود را از بين ببرد. اما پيامدهاي منفي بسياري براي فرد و جامعه به همراه خواهد داشت. در ادامه اين مقاله برخي از پيامدهاي ازدواج زودهنگام را بررسي مي كنيم:
پيامدهاي فردي| مزايا و معايب ازدواج زودهنگام
1.بحران هويت
روانشناسان تا حدود سن 18 سالگي را نوجواني در نظر مي گيرند، يعني افراد زير 18 سال هنوز وارد دوران بزرگسالي نشده اند. نوجواني دوران بحران هويت و هويت يابي بوده و اين دوران آغاز شكل گيري هويت در نوجوانان مي باشد اما هنوز به ثبات فكري و هيجاني نرسيده است و نمي داند از خود و دنيا چه چيزي مي خواهد. در اين شرايطي نمي تواند معيارهاي درستي براي ازدواج در نظر بگيرد و در انتخاب همسر به درستي عمل كند.
2. تغيير سليقه| مزايا و معايب ازدواج زودهنگام
به طور معمول بعد از چند سال كه از 18 سالگي مي گذرد فرد وارد دنياي بزرگسالي شده و تمام تصورات نوجواني اش تغيير مي كند، هم چنين سليقه او در مورد ازدواج عوض مي شود. يعني ازدواج زودهنگام ممكن است باعث شود كه رضايت زناشويي فرد در آينده كاهش يابد و از زندگي زناشويي اش راضي نباشد.
3. بازماندن از تحصيل
يكي از پيامدهاي ازدواج زودهنگام، بازماندن از تحصيل مي باشد. ازدواج زودهنگام مي تواند به فرزندآوري ختم شود و در اين شرايط امكان ادامه تحصيل به ويژه براي دختران از بين برود. اين به معني محدود شدن فرصت هاي رشد فردي و نداشتن مهارت هاي لازم براي فرزندپروري مي باشد زيرا دختران در سن كم آگاهي لازم را ندارند.
4. ازدواج مسئوليتي بزرگ
مزايا و معايب ازدواج زودهنگام، پذيرفتن و يا تحميل يك مسئوليت بزرگ به فردي مي باشد كه احتمالا توانايي و ظرفيت پذيرش چنين مسئوليتي را ندارد. چنين اتفاقي باعث مي شود تا فرد به طور ناگهاني از زندگي كودكي اش وارد بزرگسالي شود. برخي از افراد در مواجهه با اين شرايط فشار رواني زيادي را تحمل مي كنند و اختلالات سازگاري نشان مي دهند هم چنين بعضي از افراد از كودكي نكردن خود شكايت مي كنند.
منبع : تفاوت كودك همسري و ازدواج در سن پايين| ازدواج زودهنگام
