آمفتامين و متامفتامين
آمفتامين و متامفتامين مواد بسيار اعتيادآوري مي باشند كه در طبقه بندي مواد محرك قرار دارند، بسياري از مصرف كنندگان از آثار مخرب اين ماده آگاهي ندارند و بيشتر به خاطر اثرات خوشايند و مفيدي كه از آن ها انتظار دارند از اين ماده استفاده مي كنند.
به عنوان مثال چاقي يا عدم تمركز از مواردي است كه افراد به طور ناگاهانه براي درمان از آمفتامين و متامفتامين استفاده مي كنند.
هم چنين برخي از دانشجويان و افرادي كه تلاش مي كنند در رقابت هاي علمي رتبه بياورند از اين ماده استفاده مي كنند.
اين ماده آثار گران باري را به دنبار دارد و به همين دليل افراد و خانواده ها بايد آگاهي خود را در مورد اين مواد افزايش دهند در اين مقاله علائم، عوارض و نحوه ترك اعتياد به آمفتامين و متامفتامين بيان شده است.
آمفتامين و متامفتامين چيست؟
آمفتامين و متامفتامين پايه هاي شيميايي يكساني دارند اما فرايند اثر آن ها با يكديگر متفاوت مي باشد و تاثيرات مختلفي بر روي بدن مي گذارند.
اين مواد در دسته مواد محرك قرار دارند و به صورت دارويي براي درمان اختلالاتي مانند بيش فعالي مورد تجويز قرار مي گيرند، از جمله اين داروها مي توان به ريتالين اشاره نمود.
در صورتي كه فرد به اختلال بيش فعالي – نقص توجه مبتلا شده است و با تجويز پزشك از دارو محرك استفاده مي كند، خطري ندارد و براي درمان اختلال بسيار موثر مي باشد.
اما افراد سالم اگر به صورت سرخود از اين دارو استفاده كنند به آن وابسته شده و اعتياد پيدا مي كنند. متافتامين در بازار به نام شيشه يا كريستال به دست مصرف كننده مي رسد، اين دارو مصرف پزشكي ندارد و بسيار اعتياد آور مي باشد.
اگرچه آمفتامين و متامفتامين در يك دسته طبقه بندي مي شوند و اثرات مشابهي دارند اما با يكديگر تفاوت هايي نيز دارند.
براي مثال متامفتامين بر روي فرد تاثيرات بلند مدتي مي گذارد و سموم بيشتري دارد و اثرات گسترده تري بر روي سيستم عصبي مركزي فرد مي گذارد و اثرات آن به طور بلندمدت باقي مي ماند.
مكانيزم اثر
آمفتامين و متامفتامين در دسته داروهاي محرك قرار دارند و باعث افزايش ترشح نوراپي نفرين و دوپامين در مغز مي شوند و اثرات سرخوشي و لذت در فرد به وجود مي آورند. زيرا وظيفه نوراپي نفرين و دوپامين در مغز ايجاد لذت و پاداش مي باشد و يك نوع هورمون شادي آور هستند.
زماني كه فرد با مصرف اين مواد احساس لذت مي كند تمايل او به مصرف مواد بيشتر مي شود اما به مرور زمان تحمل فرد بالا رفته است و براي رسيدن به اثرات خوشايند اوليه مجبور است دوز مصرفي خود را افزايش دهد و اين به معناي شروع اعتياد و وابستگي مي باشد.
علائم مصرف آمفتامين و متامفتامين
آمفتامين و متامفتامين هر دو از مواد اعتيادآور هستند و علائم مصرف آن شبيه به هم مي باشد با اين تفاوت كه در متامفتامين علائم شديدتر است، مهم ترين علائم مصرف آمفتامين و متامفتامين شامل موارد زير مي شود:
- احساس سرخوشي
- افزايش ضربان قلب و فشار خون
- سردرد، سرگيجه و ديد تار
- لرزش بدن
- تعريق بيش از حد
- كاهش اشتها به غذا و بي خوابي
- افزايش سوخت و ساز بدن و در نتيجه بالا رفتن دماي بدن
- افزايش انگيزه براي فعاليت هاي مختلف و انجام كارهاي ديگر
- احساس افزايش انرژي فزاينده
- بروز تغييراتي در تمركز و بيش فعالي
عوارض مصرف آمفتامين و متامفتامين
عوارض مصرف آمفتامين و متامفتايمن مانند علائم آن شباهت شيميايي بسياري بالايي دارند و تنها در شدت عوارض با يكديگر متفاوت هستند.
مصرف آمفتامين در صورتي كه به ميزان دقيق تجويز شده توسط پزشك مورد استفاده قرار گيرد خطري ندارد اما در مصرف بالا و خارج از تجويز پزشك مي تواند عوارض حادي داشته باشد كه برخي از اين عوارض به شرح زير مي باشند:
- يبوست
- بيماري هاي پوستي
- سايش و پوسيدگي دندان ها
- خطر ابتلا به علائم سايكوز و دچار شدن به بيماري هاي روان پريشي
- احتمال بالاي آسيب دائمي به مغز
- مرگ در صورت اوردوز
عوارض عصبي شناختي
مصرف آمفتامين منجر به مسدود كردن باز جذب دوپامين و افزايش آن در سيناپس عصب ها و مزوليمبيك مغز مي شود.
در صورتي كه اين ماده بيش از اندازه مصرف شود باعث وابستگي به گيرنده دوپامين مي شود و به مرور زمان كم شدن دوپامين مسائلي مانند افت عملكرد شناختي و حافظه را ايجاد مي كند.
هم چنين مشكلاتي مانند اختلال در زبان، حواس پرتي، مشكل در دقت و توجه نيز از پيامدها مصرف متامفتامين مي باشد.
منبع : آمفتامين و متامفتامين
