آيا تا به حال براي تان اين سوال پيش آمده است كه چرا خانواده هاي مختلف در واكنش به مساله اي واحد مانند بلوغ و نوجواني، متفاوت عمل مي كنند؟
به عنوان مثال چرا در برخي از خانواده ها، رسيدن به سن نوجواني دردسر آفرين است و خانواده را با بحران هاي زيادي روبه رو مي كند اما در برخي ديگراز خانواده ها اين طور نيست.
دليل روانشناسي رفتار خانواده
دليل اصلي اين موضوع را مي توان در ” روانشناسي رفتار خانواده” مورد بررسي قرار داد.
به عبارت ديگر همانطور كه هر يك از ما به عنوان يك انسان، رفتارهاي مخصوص به خودرا داريم كه با افراد ديگر متفاوت است، هر خانواده نيز رفتارهاي مخصوص به خود را دارد كه آن را از ساير خانواده ها متمايز مي كند.
به عنوان مثال رفتارهاي خانواده اي كه فردي معتاد را پرورش داده با رفتاراي خانواده ي ديگر متفاوت است.
در اين مطلب قصد داريم تا شما را با رفتارهاي يك خانواده ي نرمال و سالم بيشتر آشنا كنيم.
در پايان مي توانيد بررسي كنيد كه رفتارهاي خانواده ي كنوني شما تا چه اندازه از معيارهاي خانواده ي سالم پيروي مي كند.
-
مرزهاي انعطاف پذير
هر خانواده به مثابه ي كشوري است كه مرزهاي خاص خود را دارد.
اين مرزها به افراد خانواده كمك مي كند تا بتوانند ضمن برقراري رابطه با افراد خارج از خانواده، حد و حدود و قوانين خود را نيز تعريف كنند و از قواعد خود دفاع كنند.
در خانواده هاي سالم، مرزهاي خانواده به نحوي تعريف مي شوند كه داراي انعطاف باشند.
به عبارت ديگر مرزها نه به حدي بسته و خشك اند كه كسي قادر به نفوذ در آن ها نباشد و نه آنقدر باز هستند كه ديگران بتوانند به راحتي آن ها را پشت سر بگذارند.
در چنين خانواده اي، همزمان با تغييرات رشدي هر يك از اعضاي خانواده، تغييراتي در مرزها ايجاد مي شود.
به عنوان مثال با ورود فرزند به سن نوجواني، به او اجازه داده مي شود تا در مورد برخي از مسايل شخصا تصميم بگيرد، ساعت بيشتري را با دوستانش بگذراند و استقلال بيشتري داشته باشد.
در خانواده هايي كه اين تغييرات در نظر گرفته نمي شود، غالبا فرزندان رفتارهايي توام با سركشي، لجبازي و يا حتي بيماري هاي جسماني بروزمي دهند كه نوعي از ابراز خشم نسبت به مرزهاي خشك و فاقد انعطاف است.
۲-قواعد روشن و واضح در روانشناسي رفتار خانواده
موقعيتي را تصور كنيد كه در آن، پدر وارد خانه مي شود و همه ي اعضا به ناگاه ساكت مي شوند و يا هر كس به اتاقش مي رود و مشغول به انجام كاري مي شود.
در حقيقت حضور پدر اين پيام را به همراه دارد كه ” همه بايد ساكت باشند”.
اين پيام ها غالبا از قواعد خانوادگي سرچشمه مي گيرند كه در اين مورد خاص، “قاعده ي مردسالاري” ناميده مي شود.
در خانواده هاي سالم، قواعد به طرز قابل توجهي روشن و واضح هستند.
به عنوان مثال اين يك قاعده ي خانوادگي است كه بچه ها راس ساعت ۸ در خانه باشند و يا همه ي اعضا با يكديگر غذا بخورند.
قواعد خانوادگي بسيار وسيع و گسترده هستند و قواعد مبهم و نامشخص مي تواند تبعات جبران ناپذيري به همراه داشته باشد.
به عنوان مثال در صورتي كه يك بار فرزند نوجوان تان را به خاطر دير آمدن تنبيه كنيد و دفعه ي بعد نسبت به رفتارش بي توجه باشيد، فرزندتان هرگز درك نخواهد كرد كه رفتار صحيح و پسنديده كدام است.
تدوام اين شرايط باعث مي شود تا اعضاي خانواده دايما سردرگم باشند و در يافتن هويت شخصي، ارزش ها و اصول زندگي با مشكل مواجه شوند.
منبع : روانشناسي رفتار خانواده
