برنامه پيشگيري از اعتياد، مراحل و نحوه اجرا
برنامه پيشگيري از اعتياد چطور مي تواند به شما كمك كند؟ در بسياري از موقعيت ها شنيده ايد كه پيشگيري بهتر از درمان مي باشد و در مورد موضوع اعتياد اين مسئله به درستي صدق مي كند، نگراني هاي بسياري از خانواده ها را در مورد اعتياد فرزندشان را مي توان به درستي درك كرد، اين نگراني در خانواده هايي كه عضوي از آن معتاد بوده است بيشتر احساس مي شود.
يكي از مهم ترين نهاد هاي اجتماعي خانواده مي باشد كه مي تواند گرايش جوانان به اعتياد و مصرف مواد مخدر را پيشگيري كند و به همين دليل لازم است خانواده ها در اين زمينه آگاهي خود را افزايش دهند تا بتوانند نسبت به اعتياد شناخت بيشتري داشته باشند و براي افزايش اطلاعات مي توانند از مشاور كمك بگيرند.
با توجه به روش هايي مانند آگاه ساختن فرزندان، غني سازي اوقات فراغت، توجه به خواسته هاي منطقي آن ها و برقراري رابطه عاطفي در خانواده مي تواند پيشگيري هاي لازم را در اعتياد را انجام دارد و خانواده در اين پيشگيري ها نقش بسيار مهمي دارد.
برنامه پيشگيري از اعتياد: احتمال اعتياد در افراد
در جلسات مشاوره علل گرايش اعتياد مورد بررسي قرار مي گيرد و در اين جلسات مسئله پيشگيري براي برخي از افراد بايد با جديت بيشتري انجام شود كه در زير نمونه اي اين گروه ها را بيان مي كنيم:
- افرادي كه پدر و مادر آن ها معتاد مي باشد.
- افرادي كه در كودكي مورد آزار و اذيت و يا تجاوز قرار گرفته اند.
- افرادي كه به هر دليلي ترك تحصيل كرده اند.
- دانش آموزاني كه از مدرسه اخراج شده اند و يا فرار كرده اند.
- افرادي كه تمايل به خودكشي و يا تجربه آن را دارند.
- جواناني كه شخصيت خشونت آميز و يا تخلفات رفتاري دارند.
- معلولان فيزيكي، افراد بي خانمان و آواره نسبت به ديگران بيشتر به سمت مواد مخدر كشيده مي شوند.
موارد بالا به اين معني نمي باشد كه اين گروه ها معتاد هستند و حتما معتاد مي شوند بلكه بايد آگاهي لازم و برنامه هاي پيشگيري از اعتياد به آن ها گفته شود و به خوبي اعمال گردد و چون بسياري از مواقع اعتياد از سيگار شروع مي شود بايد علل گرايش به سيگار مورد بررسي قرار گيرد.
برنامه پيشگيري از اعتياد: نقش خانواده
گرايش افراد به مواد مخدر تا حد زيادي به شرايط زندگي آن ها مربوط مي شود، كودكاني كه در زمان كودكي در خانواده سالمي رشد كرده اند و تمام نيازهاي روحي و جسمي آن ها به درستي برطرف شده است به احتمال بسيار كمي به اعتياد دچار مي شوند، برنامه پيشگيري از اعتياد در خانواده بايد به صورتي باشد تا نيازهاي كودك به درستي و تا حد زيادي رفع شود.
مهم ترين نيازهايي كه كودكان دارند، شامل موارد زير مي شود:
- امنيت
- تشويق و تاييد
- بازي آزاد
- تحرك و تغذيه صحيح
- دوست و همراه
- محيط و افرادي كه او را بفهمند و درك كنند
- الگوهاي سالم، تخيل و هدف
در صورتي كه هر كدام از نياز هاي بيان شده با مشكلاتي رو به رو شوند به احتمال زياد فرد درگير اعتياد شده و مشكلاتي براي او ايجاد مي شود بنابراين بسيار اهميت دارد تا سبك هاي فرزند پروري را بشناسيد و در زمينه تربيت كودك از مشاور كمك بگيريد تا بتوانيد از فرزند جوان و نوجوانتان تا حد زيادي در مقابل اعتياد محافظت كنيد و پيشگيري هاي لازم در برابر اعتياد را انجام دهيد.
برنامه پيشگيري از اعتياد: زمينه ساز اعتياد نباشيد
شناسايي علل اعتياد بسيار مهم مي باشد اما با توجه به بحث قبلي بايد بگوييم كه در بسياري از موارد خانواده ها باعث معتاد شدن فرزندشان مي شوند زيرا فرزندان به راهنمايي و همكاري، اعتماد، انضباط، درك متقابل، دلسوزي و محبت نياز دارند و در صورتي كه اين موارد به درستي دريافت نشود، نوجوان مجبور مي شود براي رفع نيازهايش به سمت گروه ديگري از افراد برود تا نيازها او را تامين كنند به طوري كه به گروه همسالان گرايش پيدا مي كند.
افرادي كه مورد توجه والدين قرار نمي گيرند و در محيط خانواده به آن ها توجه نمي شوند و يا توسط ديگران طرد مي شوند بيشتر تمايل دارند تا به سمت همسالان خود كشيده شوند و پيشنهادات مبتني بر مصرف مواد مخدر را مي پذيرند در اين صورت نقش گروه دوستان و همسالان نقش بسياري در زندگي جوان دارد و باعث مي شود تا پيوند او با خانواده كمتر شود، در اين مورد علل گرايش نوجوان به اعتياد به خاطر عدم رابطه صحيح والدين با فرزندان مي باشد.
برنامه هاي پيشگيري از اعتياد
برنامه هايي كه براي پيشگيري از اعتياد صورت مي گيرد بايد ويژگي هاي خاص خودش را داشته باشد، به عنوان مثال نسبت به انواع مواد مخدر و لزوم شناخت آن آگاهي هاي را كسب كند و مهارت هاي پيشگيري بايد به گونه به فرد آموزش داده شود تا در برابر پيشنهادات مصرف مواد مخدر مقاومت نشان دهد، برنامه هايي كه براي پيشگيري از اعتياد انجام مي شود بايد عوامل بازدارنده را تقويت نمايد و عواملي كه مخاطره انگيز است و براي فرد آسيب وارد مي كند را كاهش دهد.
برنامه پيشگيري از مواد مخدر و اعتياد زماني موثر مي باشد كه همه انواع سوء مصرف دارويي را مورد هدف قرار دهد و در مورد آن اطلاعات جامعي را بيان كند و هم چنين اين برنامه بايد در برگيرنده كودك و نوجوان و والدين و مراقبان آن ها باشد و بهترين زماني كه براي بيان اطلاعات در زمينه پيشگيري از اعتياد، دوران مدرسه مي باشد كه بايد به درستي و در زمان طولاني مدت انجام شود.
برنامه پيشگيري از اعتياد چه مواردي را در بر مي گيرد؟
مهم ترين اصولي كه در برنامه هاي پيشگيري از اعتياد مطرح مي شود، شامل مواردي است كه زمينه آگاه سازي افراد در مورد خطرات و مضرات مواد مخدري، به طوري كه در اين برنامه عواملي كه باعث خطر و آسيب براي فرد مي شود مورد بررسي قرار مي گيرد و در برنامه پيشگيري از اعتياد مهارت هاي زندگي فرد مانند مهارت تصميم گيري، حل مسئله و ارتباطات اجتماعي را در فرد تقويت مي كند و اطلاعاتي مهمي در اين زمينه بيان مي كند.
بسيار لازم است براي اين كه نيازهاي رواني و اجتماعي نوجوانان ارضا شود فعاليت هاي مثبت كه مي توان جايگزين مصرف مواد مخدر كرد براي فرد ارائه و تقويت شود و براي اين كه از اعتياد پيشگيري شود و بحران هاي مختلف زندگي به درستي حل گردد مي توان از مشاوره كمك گرفت زيرا راهكارهاي آن ها بسيار موثر مي باشد.
هم چنين علاوه بر موارد بالا مواردي مانند ارتقا فرهنگي و مذهبي، تقويت قوانين و مقررات مبارزه با مواد مخدر و درمان معتادان براي جلوگيري از سرايت اعتياد در برنامه پيشگيري از اعتياد جاي مي گيرد و در مورد اين موارد به درستي بحث مي شود.
